
دانه قهوه خام، در عمق سه لایه پوشانده شده است. قسمت خارجی آن، مزوکارپ Mesocarp نامیده میشود و به عنوان خمیر میوه شناخته میشود. و بسته به نوع گیاه، بسته به مرحله رشد، میتواند به رنگ قرمز یا زرد باشد.
دانه قهوه خام، در عمق سه لایه پوشانده شده است. قسمت خارجی آن، مزوکارپ Mesocarp نامیده میشود و به عنوان خمیر میوه شناخته میشود. و بسته به نوع گیاه، بسته به مرحله رشد، میتواند به رنگ قرمز یا زرد باشد.
در زیر این لایه، Endocarp یا پوستک وجود دارد که عمدتا از یک لایه باریک ژله مانند، تشکیل شده که دانه را پوشانده است. این لایه سرشار از قند بوده و به عنوان یک منبع انرژی اساسی در فرایند تخمیر عمل میکند.
بلافاصله زیر این لایه نیز، Silverskin قرار دارد. این همان چیزی است که به صورت نازک، مانند کاغذ، اطراف دانه را گرفته است. این لایه، در واقع چیزی است که در هنگام رست کردن دانههای قهوه، خارج میشود و همچنین به نام Chaff یا چوب نیز معروف است.
قهوه در حقیقت، یک محصول کشاورزی است و دانه رست شده قهوه خام، بذر یک میوه است. این میوه قهوه، در مناطق گرمسیر سراسر جهان و در ارتفاعات زیادی رشد میکند و بیش از 70 کشور وجود دارند که قهوه تولید میکنند اما ایران جزو این کشورها نیست ولی گیاه قهوه را به صورت تزئینی می توان در بازار گل پیدا کرد. انواع قهوه عربیکا و بهترین کیفیت آن، در همه جا رشد نمیکند. بلکه به ارتفاعی خاص، آب و هوا و ترکیب ویژهای از خاک نیاز دارد.
شرایط آب و هوایی متغیر در هر کشور و حتی در داخل کشورها منجر به رسیدن میوهها در زمانهای مختلف سال میشود. خبر خوب اینکه قهوه مستعد برداشت سالانه است و این امکان را میدهد تا در طول سال، قادر به خرید و تهیه تازهترین قهوهها باشیم. این امر از این بابت مهم است که، میوه قهوه به محض برداشت و فرآوری، کم کم شروع به از دست دادن کیفیت خود میکند. از این رو، نوع تازه آن، قطعا دارای کیفیت، طعم و رایحه بهتری است.
اما متاسفانه این امر برای قهوه های خاص تک منشا، صدق نمیکند. زیرا در تمام سال در دسترس نخواهند بود. چرا که عوامل و مسائل بسیاری میتوانند برداشت قهوه را تحت تاثیر خود قرار دهند و همچنین، تاریخ شروع و پایان برداشت محصول ممکن است از سالی به سال دیگر متفاوت باشد.
بی نظمیهای آب و هوا، نقش بزرگی در این امر بازی میکند و متاسفانه نمیتوان آب و هوا را مدیریت کرد. بنابراین، دوره برداشت و میزان کل برداشت دقیق هر کشور، بسته به شرایط زیست محیطی، تفاوت در ارتفاع محلی و حتی درون کشوری، از سالی به سال دیگر متغیر است.
البته با مدیریت لقاح و هرس به موقع محصول قهوه، میتواند تاحدی، میزان برداشت را مدیریت کرد، اما به هر حال، تغییرات جزئی در حجم، همیشه وجود خواهد داشت.
قابل ذکر است که با وجود این محدودیتها، دانه قهوه خام در طول سال، همیشه در دسترس بوده و امکان تهیه و خرید آن برای عموم وجود دارد. امروزه ترکیباتی از دانه قهوه خام ساخته میشود که هر کدام به نوعی، طعم و رایحه منحصر به فرد خود را دارد. این کار با استفاده از محصولات بیش از یک کشور مبدا، انجام شده و ممکن میگردد.
برخی ترکیبات از ترکیب قهوههای سه یا چهار کشور بدست میآیند. از آنجا که قهوه یک محصول طبیعی با واریانس فصلی است، بسته به برداشت، کیفیت و کمیت دریافت شده از هر فصل، میزان درصد هریک از اجزا ممکن است در طول سال تغییر کند.
اما آنچه مسلم است، طراوت و کیفیت محصولات ارائه شده قهوه است.
ضمن اینکه علاوه بر تازگی، شاید مهمترین عامل در تعیین کیفیت قهوه، مراقبتهایی باشد که در هنگام پردازش بعد از برداشت، انجام میشوند. بطوریکه یک اشتباه واحد، ممکن است گاه به گاه پیامدهای جدی داشته باشد و میتواند کل قهوه را خراب کند.